Sosyal Merkezler Mimar Proje Yarışması: Eyüpsultan Aşevi ve Mahalle Evi
KÜNYE
TİP: Sosyal Merkez
YER: İstanbul
Statü: Öneri
İşveren: İBB
Yıl: 2021
Ekip::
Zeynep Altınbaşlı
Tuna Han Koç
Yardımcılar:
Tunga Tüdeş
Merve Akbay
Ezgi Üzümcü
ARAYÜZ
Yarışmanın Konusu: İstanbul, Eyüpsultan semti, Merkez Mahallesi’nde konumlanacak Aşevi ve Mahalle Evi yapısının elde edilmesi amacıyla açılan mimari proje yarışması.
ARAYÜZ VE YÜZEY OLUŞ
Proje alanına, bulunduğu kent parçasındaki fiziksel erişimini doğrudan ve zahmetsizce kuran bir çeperi mezarlık ile komşudur. Bu çeper mezarlıkla dolaysız diyaloğunun yanı sıra, aynı zamanda proje alanını Kaşgari Sokak ve Hüsam Efendi Sokak vasıtasıyla, bulunduğu kent parçasına eklemleme- yer üretme kabiliyeti olan çok güçlü bir ögedir.
Çeperin, bir yer ve mekan kurucu olarak, hem yapıyı hem de yerin ölçeğine uygun minör bir kentsel mekanı oluşturması, öneri proje kurgusunun temel çatkısını oluşturmaktadır. Bu bağlamda söz konusu çeperin varlığı alanın yeniden üretiminde bir arayüz olarak ele alınmıştır.
Arayüz çeperdeki hareketi karşılayacak şekilde üç boyutlu bir yüzey olarak alana serilmiş; topografyanın ürettiği kesite uyumlanarak farklı kotlardaki mekânsal ve kentsel asamblajını üretmesi amaçlanmıştır. Asamblajın bileşenlerinden olan doğal ve hazır malzeme; üretilen yüzeyler ve doğal topografya olarak ele alınmıştır. İki majör bileşen olarak toprak ve yüzey ile bunların birbirleriyle kurdukları ilişkiler vasıtasıyla, yapının silüette kendiliğinden yer edinmesi; ‘’hep oradaymış gibi’’ alanda yer tutması bir tasarım prensibi haline getirilmiştir.
İKİ DURUM
Yapının, çeperinde yer alan mezarlık ve mezarlık ziyaretinin imgesel-eylemsel ilişkisinin atmosferiyle, yapının üretmesi planlanan dinamik sosyal ve yaşama dönük programı arasında belirgin olan ikili durum, bir tasarım problemi olarak benimsenmiştir. Bu iki durumun yarattığı diyalektiğin, yerin kendine özgü olan örtük potansiyelini açığa çıkartması ve bir arayüz olarak mezarlık bölgesiyle sakin-mütevazi bir ilişki kurması ve eş zamanlı olarak da mahalle için sosyal bir merkez olması amaçlanmıştır.
ÇATILAR ÜZERİNDEN KENTE BAKMAK:
Proje alanı, doğal durumu sebebiyle Haliç manzarasına sırtını dönmüş durumdadır. Haliç ve kıyılarında yükselen arazinin ürettiği kesit, mezarlık alanıyla tepe noktasına ulaşmakta ve sonrasında eğim tersi istikamette, proje alanını içine alarak bir kent manzarasına açılmaktadır. Alan söz konusu kent manzarasına yukarıdan yapıların çatıları üzerinden bakmaktadır. Bu durumun biricikliğinin korunması ve üretilen kent teraslarıyla, kenti çatılar üzerinden izleme eyleminin bir kamusal mekan karakteri olarak üretilmesi amaçlanmıştır. Bununla birlikte kent terasları sadece bir bakı noktası olarak değil aynı zamanda oyun (çocuk parkı), yazlık sinema, permakültür aktiviteleri gibi melez eylemlere yüzey üretecek şekilde tasarlanmıştır.
GÜNEŞ:
Yapı üretilen kurgu bağlamında batıya dönük kent terasları üretmektedir. Yapının kapalı programlarının saydam cepheleri, güneş ışığının rahatsız edici etkisini azaltmak ve iç mekan ısı konforunu sağlamak için üzerindeki döşemelerden içeri çekilerek kurgulanmıştır.